Η δευτερογενής προοδευτική σκλήρυνση κατά πλάκας (SPMS) είναι μια μορφή MS που συνήθως ακολουθεί την υποτροπιάζουσα-αποχώρηση MS (RRMS) Χαρακτηρίζεται από σταθερή συσσώρευση αναπηρίας χωρίς υποτροπές.

Περίπου το 65% των ασθενών με RRMS θα αναπτύξουν SPMS εντός 15 έως 20 ετών από τη διάγνωση και το 90% των ασθενών με RRMS μετάβαση στο SPMS εντός 25 ετών από τη διάγνωση. Ο ακριβής ρόλος των θεραπειών τροποποίησης της νόσου (DMTs) στην καθυστέρηση αυτής της μετάβασης παραμένει ασαφής.

Στο SPMS, υπάρχει σταθερή συσσώρευση αναπηρίας και οι υποτροπές θεωρούνται σπάνιες. Όταν συμβαίνει επίθεση, η ανάκαμψη είναι συνήθως αργή και, σε πολλές περιπτώσεις, ατελής. Τα υπάρχοντα συμπτώματα μπορούν να επιδεινωθούν και η σωματική κινητικότητα γίνεται όλο και πιο δύσκολη.

Δεν έχουν όλοι οι ασθενείς με SPMS τα ίδια συμπτώματα στα ίδια στάδια εξέλιξης της νόσου. Ορισμένα άτομα με εμπειρία SPMS υποτροπιάζουν και αυτό καθιστά δύσκολη τη διάκριση μεταξύ RRMS και SPMS.

Διάγνωση του SPMS

Η φλεγμονώδης φάση που εμφανίζεται στο RRMS τείνει να εξασθενεί με το χρόνο και ο αριθμός των υποτροπών μειώνεται σταδιακά ενώ η εξέλιξη της ασθένειας και η αναπηρία συνεχίζουν να συσσωρεύονται. Αυτή η φάση του MS είναι SPMS.

Η μετάβαση από το RRMS στο SPMS συμβαίνει αργά, τόσο πολλοί γιατροί συνήθως δυσκολεύονται να διακρίνουν μεταξύ των δύο φάσεων.

Η ελλιπής ανάκαμψη από υποτροπή που οδήγησε σε μόνιμη αλλά σταθερή βλάβη είναι ένας λόγος που τα συμπτώματα μπορούν να επιδεινωθούν με την πάροδο του χρόνου. Αυτή η ελλιπής ανάκαμψη συνήθως υποδηλώνει RRMS ή εξέλιξη της νόσου απουσία φλεγμονωδών υποτροπών και συνήθως σημαίνει μετάβαση σε SPMS.

Δεδομένου ότι το SPMS είναι δύσκολο να διαγνωστεί, οι νευρολόγοι θα επιβεβαιώσουν το SPMS μόνο μετά από τουλάχιστον 6 μήνες σαφούς εξέλιξης της νόσου. Η διάγνωση μιας μετάβασης από το RRMS στο SPMS περιλαμβάνει προσεκτική μελέτη των αλλαγών στα συμπτώματα, νευρολογική εξέταση και σάρωση μαγνητικού συντονισμού (MRI).

Ενώ είναι δυνατό, είναι συχνά σπάνιο για τους ασθενείς να διαγνωστούν με SPMS κατά την αρχική διάγνωση της σκλήρυνσης κατά πλάκας χωρίς να αναγνωριστεί RRMS.

Διαχείριση του SPMS

Η θεραπεία SPMS περιλαμβάνει τη διαχείριση των συμπτωμάτων και των υποτροπών. Τα φάρμακα, η διατροφή, η άσκηση και η φυσιοθεραπεία είναι τα πιο κοινά εργαλεία που χρησιμοποιούνται κατά τη διάρκεια της θεραπείας με SPMS.

Το SPMS με υποτροπές μπορεί να αντιμετωπιστεί χρησιμοποιώντας στεροειδή ή DMT με βάση την ιντερφερόνη. Μερικά από τα εγκεκριμένα από το FDA φάρμακα ιντερφερόνης βήτα που χρησιμοποιούνται για την τροποποίηση της πορείας της νόσου των υποτροπιάζουσων μορφών MS, συμπεριλαμβανομένου του SPMS, είναι:

• Avonex®
• Extavia®
• Betaseron®
• Aubagio®
• Tecfidera®
• Gilenya®
• Tysabri®

Εάν αυτά τα φάρμακα δεν ελέγξουν τη δραστηριότητα της νόσου, μπορεί να χρησιμοποιηθεί ο χημειοθεραπευτικός παράγοντας Novantrone® (μιτοξαντρόνη). Είναι το μόνο φάρμακο εγκεκριμένο από την FDA που χρησιμοποιείται ειδικά για τη θεραπεία του SPMS με ή χωρίς υποτροπές.

Τροποποιητές στο SPMS

Με τη βοήθεια της νευρολογικής εξέτασης και της μαγνητικής τομογραφίας, η δραστηριότητα και η εξέλιξη της νόσου αξιολογείται τουλάχιστον μία φορά το χρόνο, έτσι ώστε να παρακολουθείται συνεχώς η πορεία της νόσου και να προσαρμόζονται ανάλογα οι επιλογές θεραπείας.

• Εάν το SPMS είναι ενεργό, θα πρέπει να ξεκινήσει ένα DMT για να μετριάσει τον κίνδυνο επίθεσης.
• Εάν η εξέλιξη του SPMS δεν ανταποκρίνεται στη φαρμακευτική αγωγή, ήρθε η ώρα να στραφείτε σε μια πιο επιθετική μέθοδο θεραπείας.
• Εάν το SPMS είναι ανενεργό, αλλά εξακολουθεί να εξελίσσεται με τη συσσώρευση αναπηρίας, πρέπει να υπάρχουν στρατηγικές αποκατάστασης για την ενίσχυση της κινητικότητας και της λειτουργίας, προωθώντας ταυτόχρονα την ανεξαρτησία.
• Εάν το SPMS είναι σταθερό χωρίς εξέλιξη, η θεραπεία πρέπει να επικεντρώνεται στη διαχείριση των συμπτωμάτων και στη βελτίωση της ποιότητας ζωής.

SPMS και άλλες μορφές MS

Το SPMS χαρακτηρίζεται από σταθερή εξέλιξη της νόσου καθώς και νευρική βλάβη με λιγότερες υποτροπές. Αντιθέτως, οι ασθενείς με RRMS εμφανίζουν συχνές υποτροπές που προκαλούνται από φλεγμονή. Το SPMS εμφανίζεται συνήθως ως η δεύτερη φάση της νόσου σε πολλούς ασθενείς που διαγνώστηκαν για πρώτη φορά με RRMS, ενώ η πρωτοβάθμια προοδευτική σκλήρυνση κατά πλάκας (PPMS) είναι η πρώτη και μοναδική φάση της νόσου σε περίπου 15% των ατόμων με σκλήρυνση κατά πλάκας.

Πηγή: https://www.news-medical.net/health/Secondary-Progressive-Multiple-Sclerosis-(SPMS).aspx