Η Πολλαπλή Σκλήρυνση είναι μία χρόνια αυτοάνοση νόσος του Κεντρικού Νευρικού Συστήματος. Λόγω της χρονιότητας της πάθησης, της εμπλοκής του ανοσοποιητικού συστήματος στην παθογένεια της νόσου αλλά και λόγω της λήψης ειδικών φαρμακευτικών αγωγών, οι ασθενείς με Σκλήρυνση Κατά Πλάκας (ΣΚΠ) εντάσσονται στις ευπαθείς ομάδες του πληθυσμού.

Σε σχέση με τον γενικό πληθυσμό, οι ασθενείς αυτοί σε γενικές γραμμές, είναι περισσότερο εκτεθιμένοι απέναντι στις λοιμώξεις, κάτι που συνδέεται σε μεγάλο βαθμό με τη γενική κατάσταση του ασθενούς όπως και με την συννοσυρότητα, την ταυτόχρονη παρουσία δηλαδή άλλων παθήσεων όπως αρτηριακή υπέρταση, σακχαρώδης διαβήτης ή καρδιαγγεικά νοσήματα.

Ενθαρρυντικά δεδομένα

Φαίνεται ότι τόσο η νόσος αυτή καθαυτή, όσο και οι θεραπείες πρώτης γραμμής που συχνά λαμβάνουν οι συγκεκριμένοι ασθενείς, δεν αυξάνουν τον κίνδυνο σοβαρής νόσησης με COVID-19. Ευτυχώς τα υπάρχοντα δεδομένα που έχουν δημοσιευθεί σε ομάδες ασθενών με ΣΚΠ που έχουν νοσήσει από COVID 19 μας δείχνουν ότι, σε γενικές γραμμές οι συγκεκριμένοι ασθενείς παρουσιάζουν ελαφρά συμπτώματα νόσου COVID-19 και δεν χρήζουν νοσηλείας. Λιγότερα δεδομένα έχουμε στη διάθεσή μας σε σχέση με το ρόλο που μπορεί να παίξει η λοίμωξη από τον ιό SARS-CoV-2 στην κλινική και ακτινολογική πορεία της Πολλαπλής Σκλήρυνσης.

Σε παγκόσμιο επίπεδο οι συστάσεις που δίνονται στους ασθενείς με ΣΚΠ είναι η αυστηρή τήρηση των υγειονομικών μέτρων, η τηλεργασία, η επίσκεψή τους σε μονάδα υγείας μόνο για επείγουσες καταστάσεις και μετά από επικοινωνία με το θεράποντα ιατρό. Η διακοπή της τρέχουσας φαρμακευτικής αγωγής συστήνεται μόνο μετά από επιβεβαιωμένη εργαστηριακά λοίμωξη από SARS-CoV-2 ή μετά από εμφάνιση συμπτωμάτων λοίμωξης του αναπνευστικού ή πυρετό.

Προσαρμογή της φαρμακευτικής αγωγής

Η παρακολούθηση των ασθενών με ΣΚΠ κατά τη διάρκεια της πανδημίας διαφέρει ανάλογα με τη φαρμακευτική αγωγή που λαμβάνουν. Για τους ασθενείς σε θεραπείες πρώτης γραμμής (ιντερφερόνη β-1α, ιντερφερόνη β-1β, οξική γλατιραμέρη, τεριφλουνομίδη, φουμαρικό διμεθυλεστέρα) δεν τροποποιείται το δοσολογικό σχήμα ή το πρόγραμμα παρακολούθησης των εργαστηριακών εξετάσεων. Ο ασθενείς που λαμβάνουν φινγκολιμόδη χρήζουν στενό έλεγχο των επιπέδων λεμφοπενίας. Από τα μονοκλωνικά αντισώματα η ναταλιζουμάμπη φαίνεται να είναι ασφαλής, ενώ για τους ασθενείς που λαμβάνουν το φάρμακο για πάνω από δύο έτη συστήνεται η αραίωση του δοσολογικού σχήματος στις 6 εβδομάδες καθότι δεν επηρεάζεται η αποτελεσματικότητα του φαρμάκου και ταυτόχρονα μειώνονται οι αναγκαίες επισκέψεις σε μονάδες υγείας για τη χορήγησή του. Για τους ασθενείς που χρήζουν αγωγής με υψηλής αποτελεσματικότητας φάρμακα και δεν μπορούν να λάβουν Ναταλιζουμάμπη, η Οκρελιζουμάμπη μπορεί να είναι επιλογή με προυποθέσεις. Ο κίνδυνος ιογενούς λοίμωξης είναι αυξημένος σε ασθενείς που λαμβάνουν αλεμτουζουμάμπη ή κλαδριβίνη για το λόγο αυτό δεν συστήνεται η έναρξη αγωγής με τα συγκεκριμένα σκευάσματα κατά τη διάρκεια της πανδημίας. Τα στοιχεία που συγκεντρώνονται προοδευτικά παγκοσμίως θα μας επιτρέψουν να ισορροπήσουμε την εξίσωση οφέλους/κινδύνου και για αυτές τις περιπτώσεις των φαρμάκων.

Οι διαστάσεις της πανδημίας σε συνδυασμό με τα αναπάντητα ακόμη ερωτήματα σε σχέση με τη νόσο COVID-19 έχουν προκαλέσει μεγάλη ανησυχία στους ασθενείς με ΣΚΠ οι οποίοι ηλικιακά είναι ενεργοί εργασιακά και κοινωνικά.

Τα στοιχεία που έχουμε στη διάθεσή μας, μας δίνουν τη δυνατότητα να βρισκόμαστε με ουσιαστικό τρόπο στο πλάι τους, να τους καθοδηγούμε εξατομικευμένα με σκοπό να αποφεύγονται σπασμωδικές αποφάσεις κινούμενες από αίσθημα πανικού, όπως για παράδειγμα η αυτόβουλη διακοπή της φαρμακευτικής αγωγής. . Ο κίνδυνος υποτροπής της νόσου από διακοπή της φαρμακευτικής αγωγής φαίνεται να είναι μεγαλύτερος από τον κίνδυνο λοίμωξης. Η συνεχής ιατρική ενημέρωση από τη διεθνή βιβλιογραφία των νευρολόγων σε συνδυασμό με τη στενή συνεργασία τους με τους ασθενείς με ΣΚΠ θα μας επιτρέψουν να λαμβάνουμε τις απαραίτητες αποφάσεις με σκοπό την ορθότερη προστασία τους τόσο απέναντι στον ιό SARS-CoV-2 όσο και απέναντι στις προκλήσεις της ίδιας της Πολλαπλής Σκλήρυνσης.

ης Δήμητρας Παπαδημητρίου

Διευθύντριας Α’ Νευρολογικής Κλινικής Ερρίκος Ντυνάν Hospital Center

Πηγή: https://www.dunant.gr/el/news/medical-articles/covid-19/sklirinsi-kataplakas-covid-19/#