Τα άτομα με υψηλότερο γενετικό κίνδυνο για σκλήρυνση κατά πλάκας (ΣΚΠ) έχουν σημαντικά περισσότερες πιθανότητες να αναπτύξουν τη νόσο σε μικρότερη ηλικία, σύμφωνα με μια μεγάλη μελέτη.
Συγκεκριμένα, εκείνοι με τον υψηλότερο γενετικό κίνδυνο ήταν κατά μέσο όρο πέντε χρόνια νεότεροι τη στιγμή που άρχισαν τα συμπτώματά τους από εκείνους με τον χαμηλότερο γενετικό κίνδυνο, γεγονός που υποδηλώνει ότι ο γενετικός έλεγχος θα μπορούσε να βοηθήσει στον εντοπισμό ασθενών που θα μπορούσαν να ωφεληθούν από την έγκαιρη θεραπεία.
«Όσο νωρίτερα ξεκινήσει η θεραπεία για τη σκλήρυνση κατά πλάκας, τόσο λιγότερη επιβάρυνση θα έχει ένας ασθενής και τόσο καλύτερη θα είναι η ποιότητα ζωής του», δήλωσε η Mary Davis, PhD, καθηγήτρια στο Κολέγιο Επιστημών Ζωής του Πανεπιστημίου Brigham Young και συγγραφέας της μελέτης. είπε σε δελτίο τύπου .
«Η πρόληψη είναι το κλειδί. Εάν μπορούμε να μάθουμε πόσες γενετικές παραλλαγές [μεταλλαγές DNA] έχει ένα άτομο για πιθανή έναρξη, μπορούμε να λάβουμε ταχύτερη θεραπεία», πρόσθεσε ο Ντέιβις.
Η μελέτη, « Μια υψηλότερη επιβάρυνση του γενετικού κινδύνου για τη σκλήρυνση κατά πλάκας παρέχει μια νωρίτερη έναρξη », δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Multiple Sclerosis Journal .
Ενώ η ΣΚΠ δεν είναι κληρονομική ασθένεια, είναι γνωστό ότι οι γενετικοί παράγοντες προδιαθέτουν τους ανθρώπους σε αυτήν. Ένας από τους ισχυρότερους γενετικούς παράγοντες κινδύνου στην ΠΣ είναι μια μετάλλαξη στο γονίδιο HLA-DRB1 που ονομάζεται HLA-DRB1*15:01.
Αυτό το γονίδιο ανήκει στο κύριο σύμπλεγμα ιστοσυμβατότητας (MHC), ένα σύνολο γονιδίων που βοηθούν το ανοσοποιητικό σύστημα να διακρίνει μεταξύ επιβλαβών μορίων και εκείνων που δεν είναι. Άλλα γονίδια εκτός του MHC έχουν επίσης συσχετιστεί με την ΠΣ.
Η ηλικία κατά την έναρξη της ΣΚΠ είναι ένας αντικειμενικός προγνωστικός παράγοντας της πρόγνωσης ή των πιθανών εκβάσεων του ασθενούς. Τα άτομα που αναπτύσσουν τη νόσο νωρίτερα στη ζωή τους τείνουν να έχουν περισσότερες υποτροπές πριν από τη μετάβαση σε προοδευτική νόσο. Όσοι διαγιγνώσκονται σε μεγαλύτερες ηλικίες τείνουν να κάνουν αυτή τη μετάβαση σε λιγότερο χρόνο, επιτυγχάνοντας πιο σοβαρές βαθμολογίες αναπηρίας πιο γρήγορα στην πορεία της νόσου, αλλά «όσοι έχουν μια νωρίτερη [ηλικία έναρξης] εξακολουθούν να φτάνουν σε αυτά τα ορόσημα σε μικρότερες ηλικίες», σημείωσε η μελέτη.
Η πρόβλεψη της ηλικίας έναρξης για τους ασθενείς με σκλήρυνση κατά πλάκας θα μπορούσε να βοηθήσει στον προσδιορισμό εκείνων που χρειάζονται νωρίτερα έναρξη με θεραπείες τροποποίησης της νόσου ή μετάβαση σε πιο αποτελεσματικές.
Ερευνητές στο Brigham Young University, Biogen και άλλα ιδρύματα στις ΗΠΑ ξεκίνησαν να εξετάσουν εάν η βαθμολογία γενετικού κινδύνου ενός ασθενούς —που καθορίζεται από την παρουσία του HLA-DRB1*15:01 και άλλων παραλλαγών κινδύνου που σχετίζονται με τη νόσο— θα μπορούσε να προβλέψει την ηλικία του της έναρξης.
Η μελέτη αφορούσε δεδομένα που κάλυπταν 3.495 ενήλικες λευκούς ασθενείς, οι περισσότεροι από τους οποίους (71%) ήταν γυναίκες, των οποίων τα συμπτώματα εμφανίστηκαν για πρώτη φορά στη μέση ηλικία των 32 ετών.
Τα δεδομένα για 1.268 ασθενείς προήλθαν από το Accelerated Cure Project for MS , ένα αποθετήριο κλινικών πληροφοριών και βιολογικών δειγμάτων ατόμων με σκλήρυνση κατά πλάκας και άλλες απομυελινωτικές ασθένειες που παρακολουθούνται σε 10 ειδικές κλινικές στις Η.Π.Α.
Οι υπόλοιποι 2.227 συμμετέχοντες προέρχονταν από δοκιμές Φάσης 3 που χορηγήθηκαν από το Biogen, συμπεριλαμβανομένης της δοκιμής ADVANCE ( NCT00906399 ), η οποία εξέτασε το Plegridy (peginterferon beta-1a), τη δοκιμή ASCEND ( NCT01416181) που εξέτασε το Tysabri ( NCT00906399) ) που διερεύνησε το Zinbryta (daclizumab).
Περίπου το 45% όλων των ασθενών ήταν θετικοί για τη γενετική παραλλαγή HLA-DRB1*15:01 .
Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι η παρουσία γενετικών παραλλαγών και η ηλικία κατά την έναρξη της νόσου συσχετίστηκαν αντιστρόφως, με τους φορείς του HLA-DRB1*15:01 να αναπτύσσουν ΣΚΠ έναν ολόκληρο χρόνο νωρίτερα από τους μη φορείς. Με τη σειρά του, μια αύξηση κατά 10 ή 50 άλλους γενετικούς παράγοντες κινδύνου εκτός του συμπλέγματος MHC επιτάχυνε την ανάπτυξη της ΣΚΠ κατά ένα ή πέντε χρόνια.
«Οι παραλλαγές που σχετίζονται με την εμφάνιση της νόσου σχετίζονται με το πόσο νωρίς παθαίνεις ΣΚΠ», είπε ο Ντέιβις. «Δεν ήταν ένα απροσδόκητο εύρημα, αλλά αυτή [είναι] η πρώτη φορά που επιβεβαιώνεται».
Τα άτομα με τον υψηλότερο γενετικό κίνδυνο, που ορίζεται ως ο συνδυασμός HLA-DRB1*15:01 και στα δύο αντίγραφα γονιδίων (ένα κληρονομικό από κάθε γονέα) καθώς και σε άλλες παραλλαγές γονιδίων υψηλού κινδύνου, ήταν κατά μέσο όρο πέντε χρόνια νεότεροι στην έναρξη της νόσου από εκείνους με ο χαμηλότερος γενετικός κίνδυνος, ο οποίος ορίζεται ως η ύπαρξη ορισμένων γενετικών παραλλαγών που σχετίζονται με νόσο αλλά όχι αντιγράφων του HLA-DRB1*15:01 .
«Δείχνουμε μια σημαντική κλίση μεταξύ της αυξημένης επιβάρυνσης του γενετικού κινδύνου για ΣΚΠ και μιας πρώιμης έναρξης της ΣΚΠ, υποδηλώνοντας ότι μια υψηλότερη επιβάρυνση γενετικού κινδύνου για ΣΚΠ επιταχύνει την εμφάνιση της νόσου», κατέληξαν οι ερευνητές.
«Συνήθως από τη στιγμή που κάποιος θα διαγνωστεί, αυτοί οι ασθενείς θα συνειδητοποιήσουν ότι ήταν μια εποχή που ήταν έφηβοι ή… στο κολέγιο όπου είχαν ένα γεγονός που σηματοδοτούσε μελλοντική έναρξη της νόσου», είπε ο Ντέιβις. «Θέλουμε να βοηθήσουμε τους ανθρώπους να έχουν μεγαλύτερη επίγνωση αυτών των γεγονότων πριν από την έναρξη, ώστε να μπορούν να αναλάβουν δράση και να έχουν μεγαλύτερες δυνατότητες για μακρά, υγιή ζωή».
